Enflasyon muhasebesi, para biriminin alım gücündeki değişimleri dikkate alarak finansal tabloları düzenleyen bir muhasebe yöntemidir.
Bu yöntem, yüksek enflasyon oranlarına sahip ekonomilerde, finansal raporların gerçek değerini yansıtmak için kullanılır.
Enflasyon muhasebesi, mali tabloları enflasyon etkisinden arındırarak, daha gerçekçi ve karşılaştırılabilir finansal bilgiler sunar.
Enflasyon düzeltmesi uygulaması ilk kez 31 Aralık 2003 tarihinde hayata geçirilmiş olup, takip eden yıllarda gerekli koşulların oluşmaması sebebiyle uygulamaya konulmamıştır. Bu durum, şirketlerin mali raporlamalarında standardizasyonun korunmasını sağlamıştır.
Kanunlaştıktan sonra TOBB, uygulamanın başlaması konusunda yoğun eleştirilerde bulunmuştur. Ancak bu eleştirilere rağmen, enflasyon muhasebesinin uygulama tarihi değiştirilmemiştir.
31 Aralık 2021 tarihinde enflasyon düzeltmesi için gerekli şartlar oluşmuş olmasına rağmen, Vergi Usul Kanunu’nun Geçici 33’üncü maddesi uyarınca, bu şartlara bakılmaksızın uygulamanın 31 Aralık 2023 tarihine kadar ertelenmesi kararı alınmıştır.
Türk para birimi dışında defter tutma işlemi gerçekleştirenler, işletme esasına göre defter tutanlar ve
serbest meslek erbapları dışında kalan, bilanço esasına göre defter tutan kurumlar ile gelir vergisi mükellefleri için
enflasyon düzeltmesi uygulaması zorunlu hale getirilmiştir.
Son üç hesap dönemi içerisinde, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) artış oranının %100’ü aşması ve içinde bulunulan
hesap döneminde bu artışın %10’dan fazla olması durumunda, mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmaktadır.
Bu iki kriterin sağlanmadığı durumlarda enflasyon düzeltmesi uygulaması sonlandırılır.
Düzeltme işleminde Yİ-ÜFE katsayısı temel alınır.
1-)Vergi Usul Kanunu Mükerrer Madde 298 2-)Vergi Usul Kanunu Geçici Madde 33
3-)337 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği 4-)348 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
5-)Vergi Usul Kanunu Geçici Madde 25 6-)328 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
7-)338 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
1 – Gerçekçi Değerler
Enflasyon muhasebesi, varlık ve yükümlülüklerin güncel piyasa değerlerini yansıtarak, finansal tabloların daha gerçekçi bir resmini sunar.
3 – Risk Yönetimi
Enflasyon etkilerinin dikkate alınması, şirketlerin gelecekteki finansal riskleri daha iyi değerlendirmelerine olanak tanır.
2 – Karar Verme Sürecine Katkı
Şirket yöneticileri ve yatırımcılar için daha doğru ve güncel bilgiler sağlayarak, daha bilinçli kararlar alınmasına yardımcı olur.
4 – Yatırım Değerlendirmesi
Yatırımların getirilerini değerlendirirken enflasyonun etkilerini hesaba katmak, daha sağlam yatırım kararlarına yol açar.
5 – Borç Yönetimi
Borçlarla ilgili kararlar alırken, enflasyonun etkisini hesaba katmak, şirketlerin borç yönetimini daha etkili yapmalarına yardımcı olur.
6 – Finansal Raporlamada Şeffaflık
Enflasyon etkilerini gösteren finansal raporlar, şirketlerin daha şeffaf olmalarını sağlar, bu da paydaşların güvenini artırabilir
1 – Parasal kıymetlere
enflasyon muhasebesi
uygulanmaz.
3 – Enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak parasal olmayan kıymetlerin düzeltmeye esas tarihleri ve tutarları tespit edilir.
2 – Stoklar, sabit kıymetler gibi
parasal olmayan kıymetlere enflasyon muhasebesi uygulanacaktır.
4 – Düzeltme tarihi ile 31.12.2023 tarihindeki düzeltme katsayıları tespit edilir ve bu katsayılar ile çarpılarak düzeltme tutarları ile muhasebe kayıtları gerçekleştirilir.